Διδακτικό σενάριο με εργαλεία ΤΠΕ: «Η έννοια της δομής: συνοχή και συνεκτικότητα κειμένου με τη χρήση προγράμματος επεξεργαστή κειμένου και ηλεκτρονικού λεξικού-σωμάτων κειμένων»

ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

 1^η ομάδα:

Α. κοινή για όλες τις ομάδες:

1. Μπαίνετε στην ιστοσελίδα της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα: http://www.greek-language.gr

Επιλέγετε από το μενού: Νέα ελληνική→ Εργαλεία→ Ηλεκτρονικά λεξικά→ Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής και πληκτρολογείτε τη λέξη «δομή». Αφού μελετήσετε τα παραδείγματα που εμφανίζονται στο λήμμα, προσπαθήστε να εντάξετε τις ποικίλες χρήσεις του όρου σε αντίστοιχες εννοιολογικές κατηγορίες από το χώρο της επιστήμης του πολιτισμού και της κοινωνίας.

 Στη συνέχεια θα καταγράψετε τις ποικίλες  χρήσεις και σημασίες του όρου σε έναν πίνακα που θα δημιουργήσετε στο Πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου (word) με 2 στήλες. Στην πρώτη στήλη θα αναγράφονται οι κοινωνικοπολιτισμικές κατηγορίες και δίπλα σε κάθε κατηγορία το αντίστοιχο κατά την γνώμη σας, παράδειγμα χρήσης.

2. Τώρα θα αναζητήσετε με χρήση αστερίσκων λέξεις με α΄ και β΄ συνθετικό τη λέξη δομή, γράφοντας στο πεδίο «Αναζήτηση» το θέμα  *δομ*. Αφού αξιολογήσετε τη σημασία των συνθέτων που αναδύθηκαν, προσθέστε  κάθε λέξη  στην αντίστοιχη κατηγορία του πίνακά σας.

Β.

1. Επιλέγετε από το μενού: Νέα ελληνική→ Εργαλεία→ Σώματα κειμένων→ εφ. «Τα νέα» και πληκτρολογείτε τη λέξη «δομή».

Αφού διερευνήσετε στα κείμενα που αναδύονται τις σημασίες που αποκτά η λέξη στα πλαίσια των συμφραζομένων της, επιστρέψτε στον αρχικό σας πίνακα και επιφέρετε τις ανάλογες τροποποιήσεις, διορθώσεις-προσθαφαιρέσεις στις κατηγορίες που έχετε δημιουργήσει για τη λέξη «δομή». Εμπλουτίστε τον πίνακά σας με χρώματα, έτσι ώστε να διευκολύνεται η ερμηνεία του.

2. Προσπαθήστε να διατυπώσετε έναν δικό σας ορισμό για την έννοια της δομής που να περιλαμβάνει όλες τις κοινωνικές, επιστημονικές και κοινωνικές κατηγορίες στις οποίες συναντάται ο όρος. Τον ορισμό σας θα τον συντάξετε στο έγγραφό σας μέσα σε ευδιάκριτο πλαίσιο κειμένου κάτω από τον πίνακα.

Γ. κοινή για ομάδες 1 και 3

1. Παραμένετε στο σώμα κειμένων της εφ. Τα Νέα και από τα αναδυόμενα αποτελέσματα για τη λ. δομή επιλέγετε το κείμενο με κωδικό Ν0103, με τίτλο Δημοκρατία των κουμπιών; Η πολιτική και ψηφιακή επικοινωνία στις μέρες μας

2.Ανοίγετε ένα νέο έγγραφο word, στο οποίο μεταφέρετε το παραπάνω κείμενο και μελετάτε τη δομή του.

- Χρωματίζετε τις διαρθρωτικές λέξεις και φράσεις στο εσωτερικό των παραγράφων και τις μεταβατικές λέξεις-φράσεις στη σύνδεση μεταξύ των παραγράφων. Σε κάθε λέξη ή φράση που εντοπίζετε εισάγετε σχόλιο για το είδος της σύνδεσης ή της συνοχής που διαπιστώνετε καθώς και για τη λογική σχέση που δηλώνει η λέξη-φράση.

- Στη συνέχεια χρωματίζετε την 3^η παράγραφο του κειμένου και με την τεχνική «σύρε-άφησε» μετακινείτε τη θέση των προτάσεων, ώστε να διασαλευτεί η λογική αυτοτέλεια της παραγράφου.

-  Με ποιο τρόπο επηρεάζει όλο το κείμενο αυτή η αλλαγή;

-  Τι θα συνέβαινε αν αλλάζατε τη θέση και των παραγράφων;

Εισάγετε τις παρατηρήσεις σας με τη μορφή σχολίων στο δεξί περιθώριο της  παραγράφου.

3. Αντιγράψτε τη χρωματισμένη παράγραφο εισάγοντας και τον υπερσύνδεσμο που οδηγεί στην πρωταρχική πηγή του κειμένου (εφ. Τα Νέα), σε ένα νέο έγγραφο word, το οποίο θα αποτελέσει φύλλο εργασίας για τις ομάδες 2-4 και θα το παραλάβουν μέσω του wiki από σας, αφού προσθέσετε  κάτω από την παράγραφο δραστηριότητες που θα συντάξετε εσείς για τους συμμαθητές σας. Οι δραστηριότητες θα πρέπει να στοχεύουν στην ακριβώς αντίστροφη διαδικασία από τη δική σας, ώστε οι συμμαθητές σας να εντοπίσουν τις δομικές αδυναμίες του κειμένου, να καταγράψουν τα συμπεράσματά τους σε μορφή σχολίων, να αποκαταστήσουν τη δομή του κειμένου, επανατοποθετώντας λογικά τις προτάσεις και  αιτιολογώντας τις επιλογές τους με σχόλια και χρώματα στις λέξεις-φράσεις-οδηγούς, αφού εντοπίσουν το είδος των λογικών σχέσεων που δηλώνουν αυτές.

4. Αφού «ανεβάσετε» το κείμενο στο wiki, κατεβάστε το φύλλο με τις δικές σας δραστηριότητες που σας στέλνουν οι ομάδες 2 ή 4

5. α. Ανοίξτε την εφαρμογή του word ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ-ΠΡΟΤΥΠΑ και επιλέξτε ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ. Δημιουργείστε ένα διάγραμμα στο οποίο θα οργανώσετε τα είδη της σύνδεσης και τους συνδέσμους και τις μεταβατικές λέξεις και φράσεις που αντιστοιχούν σε κάθε είδος. Αν η έκδοση του ofisse είναι σύγχρονη και δε βρείτε το πρότυπο, τότε δημιουργείστε ένα σχεδιάγραμμα στην εφαρμογή cacco, το οποίο θα ανεβάσετε στο ιστολόγιο.

β. Συντάξτε σε συνεργασία μεταξύ σας στο wiki, μια έκθεση αξιολόγησης στην οποία θα παρουσιάζετε τη δομή της διαδικασίας που  ακολουθήσατε  για τη διερεύνηση της ίδιας έννοιας κατά τη διάρκεια των 2 ωρών, όπου θα φαίνονται οι λογικές σχέσεις που τη διέπουν.

Κατόπιν θα διατυπώσετε τις κρίσεις σας για την πορεία της διαδικασίας με βάση τα κριτήρια αυτοαξιολόγησης που συμφωνήθηκαν στην αρχή: βαθμός συνεργασίας και συμμετοχής, κοινή πορεία εργασιών, διαπροσωπικές σχέσεις της ομάδας, πιθανά προβλήματα και δυσκολίες. Το κείμενό σας θα δημοσιευτεί σε μαθητικό φόρουμ του Πανελλήνιου σχολικού δικτύου, όπου οι μαθητές διάφορων σχολείων συζητούν θέματα σχετικά με το μάθημα της νεοελληνικής γλώσσας.

2^η ομάδα:

Α. κοινή για όλες τις ομάδες:

1. Μπαίνετε στην ιστοσελίδα της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα: http://www.greek-language.gr  

Επιλέγετε από το μενού: Νέα ελληνική→ Εργαλεία→ Ηλεκτρονικά λεξικά→ Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής και πληκτρολογείτε τη λέξη «δομή». Αφού μελετήσετε τα παραδείγματα που εμφανίζονται στο λήμμα, προσπαθήστε να εντάξετε τις ποικίλες χρήσεις του όρου σε αντίστοιχες εννοιολογικές κατηγορίες από το χώρο της επιστήμης του πολιτισμού και της κοινωνίας.

 Στη συνέχεια θα καταγράψετε τις ποικίλες  χρήσεις και σημασίες του όρου σε έναν πίνακα που θα δημιουργήσετε στο ΠΕΚ με 2 στήλες. Στην πρώτη στήλη θα αναγράφονται οι κοινωνικοπολιτισμικές κατηγορίες και δίπλα από κάθε κατηγορία το αντίστοιχο κατά την γνώμη σας, παράδειγμα χρήσης.

2. Τώρα θα αναζητήσετε με χρήση αστερίσκων λέξεις με α΄ και β΄ συνθετικό τη λέξη δομή, γράφοντας στο πεδίο «Αναζήτηση» το θέμα  *δομ*. Αφού αξιολογήσετε τη σημασία των συνθέτων που αναδύθηκαν, προσθέστε  κάθε λέξη  στην αντίστοιχη κατηγορία του πίνακά σας.

Β.

1. Επιλέγετε από το μενού: Νέα ελληνική→ Εργαλεία→ Σώματα κειμένων→ εφ. «Μακεδονία» και πληκτρολογείτε τη λέξη «δομή».

Αφού διερευνήσετε στα κείμενα που αναδύονται τις σημασίες που αποκτά η λέξη στα πλαίσια των συμφραζομένων της, επιστρέψτε στον αρχικό σας πίνακα και επιφέρετε τις ανάλογες τροποποιήσεις, διορθώσεις-προσθαφαιρέσεις στις κατηγορίες που έχετε δημιουργήσει για τη λέξη «δομή». Εμπλουτίστε τον πίνακά σας με χρώματα, έτσι ώστε να διευκολύνεται η ερμηνεία του.

2. Προσπαθήστε να διατυπώσετε έναν δικό σας ορισμό για την έννοια της δομής που να περιλαμβάνει όλες τις κοινωνικές, επιστημονικές και κοινωνικές κατηγορίες στις οποίες συναντάται ο όρος. Τον ορισμό σας θα τον συντάξετε στο έγγραφό σας μέσα σε ευδιάκριτο πλαίσιο κειμένου.

Γ. κοινή για ομάδες 2 και 4

1.Εισέρχεσθε στο σώμα κειμένων των Διδακτικών βιβλίων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και από τα αναδυόμενα αποτελέσματα για τη λ. δομή επιλέγετε το κείμενο με κωδικό P033, με τίτλο Δομή προγράμματος από το διδακτικό αντικείμενο Ανάπτυξη εφαρμογών σε Προγραμματιστικό περιβάλλον

2.Ανοίγετε ένα νέο έγγραφο στο word στο οποίο μεταφέρετε το παραπάνω κείμενο και μελετάτε τη δομή του.

-Χρωματίζετε τις διαρθρωτικές λέξεις και φράσεις στο εσωτερικό των παραγράφων και τις μεταβατικές λέξεις-φράσεις στη σύνδεση μεταξύ των παραγράφων. Σε κάθε λέξη ή φράση που εντοπίζετε εισάγετε σχόλιο για το είδος της σύνδεσης ή της συνοχής που διαπιστώνετε καθώς και για τις σχέσεις που δηλώνονται.

- Ποια σχέση διαπιστώνετε ανάμεσα στο περιεχόμενο του κειμένου και στη δομή του.

- Τι μπορεί να μας «διδάξει» ένα κείμενο που εξηγεί τη δομή ενός υπολογιστικού προγράμματος στους μαθητές για τον τρόπο που οργανώνουμε προφορικά, γραπτά ή και πολυτροπικά κείμενα;

Καταγράψτε τα συμπεράσματά σας σε ένα έντονα διακριτό πλαίσιο στο τέλος του εγγράφου σας.

- Στη συνέχεια με την τεχνική σύρε-άφησε μετακινείτε τη θέση των παραγράφων, ώστε να ανατραπεί η λογική οργάνωση του κειμένου και να χαθεί το νόημά της.

- Εισάγετε τις παρατηρήσεις σας με τη μορφή σχολίων στο δεξί περιθώριο της  παραγράφου

3. Αντιγράψτε το κείμενο εισάγοντας και υπερσύνδεσμο που οδηγεί στην πηγή προέλευσής του, σε ένα νέο έγγραφο word, το οποίο θα αποτελέσει φύλλο εργασίας για τις ομάδες 1-3 και θα το παραλάβουν μέσω του wiki από σας, αφού προσθέσετε  κάτω από την παράγραφο δραστηριότητες που θα συντάξετε εσείς για τους συμμαθητές σας. Οι δραστηριότητες θα πρέπει να στοχεύουν στην ακριβώς αντίστροφη διαδικασία από τη δική σας, ώστε οι συμμαθητές σας να εντοπίσουν τις δομικές αδυναμίες του κειμένου, να καταγράψουν τα συμπεράσματά τους σε μορφή σχολίων, να αποκαταστήσουν τη δομή του κειμένου, επανατοποθετώντας λογικά τις παραγράφους και  αιτιολογώντας τις επιλογές τους με σχόλια και χρώματα στις λέξεις-φράσεις-οδηγούς, αφού εντοπίσουν το είδος των λογικών σχέσεων που δηλώνουν αυτές.

4. Αφού «ανεβάσετε» το κείμενο στο wiki, κατεβάστε το φύλλο με τις δικές σας δραστηριότητες που σας έχει στείλει μια από τις ομάδες 1 ή 3

5. α. Ανοίξτε την εφαρμογή του word ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ-ΠΡΟΤΥΠΑ και επιλέξτε ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ. Δημιουργείστε ένα διάγραμμα στο οποίο θα οργανώσετε τα είδη της σύνδεσης και τους συνδέσμους και τις μεταβατικές λέξεις και φράσεις που αντιστοιχούν σε κάθε είδος. Αν η έκδοση του ofisse είναι σύγχρονη και δε βρείτε το πρότυπο, τότε δημιουργείστε ένα σχεδιάγραμμα στην εφαρμογή cacco, το οποίο θα ανεβάσετε στο ιστολόγιο.

β.Συντάξτε σε συνεργασία μεταξύ σας στο wiki, μια έκθεση αξιολόγησης στην οποία θα παρουσιάζετε τη δομή της διαδικασίας που  ακολουθήσατε  για τη διερεύνηση της ίδιας έννοιας κατά τη διάρκεια των 2 ωρών, όπου θα φαίνονται οι λογικές σχέσεις που τη διέπουν. Κατόπιν θα διατυπώσετε τις κρίσεις σας για την πορεία της διαδικασίας με βάση τα κριτήρια αυτοαξιολόγησης που συμφωνήθηκαν στην αρχή: βαθμός συνεργασίας και συμμετοχής, κοινή πορεία εργασιών, διαπροσωπικές σχέσεις της ομάδας, πιθανά προβλήματα και δυσκολίες. Το κείμενό σας θα δημοσιευτεί σε μαθητικό φόρουμ του Πανελλήνιου σχολικού δικτύου, όπου οι μαθητές διάφορων σχολείων συζητούν θέματα σχετικά με το μάθημα της νεοελληνικής γλώσσας.

3^η ομάδα:

Α. κοινή για όλες τις ομάδες:

1. Μπαίνετε στην ιστοσελίδα της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα: http://www.greek-language.gr  

Επιλέγετε από το μενού: Νέα ελληνική→ Εργαλεία→ Ηλεκτρονικά λεξικά→ Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής και πληκτρολογείτε τη λέξη «δομή». Αφού μελετήσετε τα παραδείγματα που εμφανίζονται στο λήμμα, προσπαθήστε να εντάξετε τις ποικίλες χρήσεις του όρου σε αντίστοιχες εννοιολογικές κατηγορίες από το χώρο της επιστήμης του πολιτισμού και της κοινωνίας.

 Στη συνέχεια θα καταγράψετε τις ποκίλες  χρήσεις και σημασίες του όρου σε έναν πίνακα που θα δημιουργήσετε στο ΠΕΚ με 2 στήλες. Στην πρώτη στήλη θα αναγράφονται οι κοινωνικοπολιτισμικές κατηγορίες και δίπλα από κάθε κατηγορία το αντίστοιχο κατά την γνώμη σας, παράδειγμα χρήσης.

2. Τώρα θα αναζητήσετε με χρήση αστερίσκων λέξεις με α΄ και β΄ συνθετικό τη λέξη δομή, γράφοντας στο πεδίο «Αναζήτηση» το θέμα  * δομ*. Αφού αξιολογήσετε τη σημασία των συνθέτων που αναδύθηκαν, προσθέστε  κάθε λέξη  στην αντίστοιχη κατηγορία του πίνακά σας.

Β.

1. Επιλέγετε από το μενού: Νέα ελληνική→ Εργαλεία→ Σώματα κειμένων→ Διδακτικά βιβλία Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.

Διερευνήσετε στα αποτελέσματα που αναδύονται τη συχνότητα εμφάνισης της λέξης ανά διδακτικό αντικείμενο.

-Σε ποια διδακτικά αντικείμενα συναντάται τις περισσότερες φορές και πώς το εξηγείτε αυτό;

2. Καταγράψτε τα συμπεράσματά σας σε έναν οριζόντιο πίνακα σε έγγραφο του word. Στην αριστερή στήλη θα καταγράψετε τα διδακτικά αντικείμενα και στη διπλανή την ερμηνεία και τη διαφορετική χρήση του όρου ανά διδακτικό αντικείμενο.  

Γ. κοινή για ομάδες 1 και 3

1.Παραμένετε στο σώμα κειμένων της εφ. Τα Νέα και από τα αναδυόμενα αποτελέσματα για τη λ. δομή επιλέγετε το κείμενο με κωδικό Ν0103, με τίτλο Δημοκρατία των κουμπιών; Η πολιτική και ψηφιακή επικοινωνία στις μέρες μας

2.Ανοίγετε ένα νέο έγγραφο στο word, στο οποίο μεταφέρετε το παραπάνω κείμενο και μελετάτε τη δομή του.

- Χρωματίζετε τις διαρθρωτικές λέξεις και φράσεις στο εσωτερικό των παραγράφων και τις μεταβατικές λέξεις-φράσεις στη σύνδεση μεταξύ των παραγράφων. Σε κάθε λέξη ή φράση που εντοπίζετε εισάγετε σχόλιο για το είδος της σύνδεσης ή της συνοχής που διαπιστώνετε καθώς και για τη σχέση που δηλώνει.

- Στη συνέχεια χρωματίζετε την 3^η παράγραφο του κειμένου και με την τεχνική σύρε-άφησε μετακινείτε τη θέση των προτάσεων, ώστε να διασαλευτεί η λογική αυτοτέλεια της παραγράφου.

-Με ποιο τρόπο επηρεάζει όλο το κείμενο αυτή η αλλαγή;

- Τι θα συνέβαινε αν αλλάζατε τη θέση και των παραγράφων;

Εισάγετε τις παρατηρήσεις σας με τη μορφή σχολίων στο δεξί περιθώριο της  παραγράφου.

3. Αντιγράψτε τη χρωματισμένη παράγραφο εισάγοντας και τον υπερσύνδεσμο που οδηγεί στην πρωταρχική πηγή του κειμένου, σε ένα νέο έγγραφο word, το οποίο θα αποτελέσει φύλλο εργασίας για τις ομάδες 2-4 και θα το παραλάβουν μέσω του wiki από σας, αφού προσθέσετε  κάτω από την παράγραφο δραστηριότητες που θα συντάξετε εσείς για τους συμμαθητές σας. Οι δραστηριότητες θα πρέπει να στοχεύουν στην ακριβώς αντίστροφη διαδικασία από τη δική σας, ώστε οι συμμαθητές σας να εντοπίσουν τις δομικές αδυναμίες του κειμένου, να καταγράψουν τα συμπεράσματά τους σε μορφή σχολίων, να αποκαταστήσουν τη δομή του κειμένου, επανατοποθετώντας λογικά τις προτάσεις και  αιτιολογώντας τις επιλογές τους με σχόλια και χρώματα στις λέξεις-φράσεις-οδηγούς, αφού εντοπίσουν το είδος των λογικών σχέσεων που δηλώνουν.

4. Αφού «ανεβάσετε» το κείμενο στο wiki, κατεβάστε το φύλλο με τις δικές σας δραστηριότητες που σας στέλνουν οι ομάδες 2 ή 4 και εργαστείτε σε αυτές.

5. α. Ανοίξτε την εφαρμογή του word ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ-ΠΡΟΤΥΠΑ και επιλέξτε ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ. Δημιουργείστε ένα διάγραμμα στο οποίο θα οργανώσετε τα είδη της σύνδεσης και τους συνδέσμους και τις μεταβατικές λέξεις και φράσεις που αντιστοιχούν σε κάθε είδος. Αν η έκδοση του ofisse είναι σύγχρονη και δε βρείτε το πρότυπο, τότε δημιουργείστε ένα σχεδιάγραμμα στην εφαρμογή cacco, το οποίο θα ανεβάσετε στο ιστολόγιο.

β. Συντάξτε σε συνεργασία μεταξύ σας στο wiki, μια έκθεση αξιολόγησης στην οποία θα παρουσιάζετε τη δομή της διαδικασίας που  ακολουθήσατε  για τη διερεύνηση της ίδιας έννοιας κατά τη διάρκεια των 2 ωρών, όπου θα φαίνονται οι λογικές σχέσεις που τη διέπουν. Κατόπιν θα διατυπώσετε τις κρίσεις σας για την πορεία της διαδικασίας με βάση τα κριτήρια αυτοαξιολόγησης που συμφωνήθηκαν στην αρχή: βαθμός συνεργασίας και συμμετοχής, κοινή πορεία εργασιών, διαπροσωπικές σχέσεις της ομάδας, πιθανά προβλήματα και δυσκολίες. Το κείμενό σας θα δημοσιευτεί σε μαθητικό φόρουμ του Πανελλήνιου σχολικού δικτύου, όπου οι μαθητές διάφορων σχολείων συζητούν θέματα σχετικά με το μάθημα της νεοελληνικής γλώσσας.

4^η ομάδα:

Α. κοινή για όλες τις ομάδες:

1. Μπαίνετε στην ιστοσελίδα της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα: http://www.greek-language.gr  

Επιλέγετε από το μενού: Νέα ελληνική→ Εργαλεία→ Ηλεκτρονικά λεξικά→ Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής και πληκτρολογείτε τη λέξη «δομή». Αφού μελετήσετε τα παραδείγματα που εμφανίζονται στο λήμμα, προσπαθήστε να εντάξετε τις ποικίλες χρήσεις του όρου σε αντίστοιχες εννοιολογικές κατηγορίες από το χώρο της επιστήμης του πολιτισμού και της κοινωνίας.

 Στη συνέχεια θα καταγράψετε τις ποικίλες  χρήσεις και σημασίες του όρου σε έναν πίνακα που θα δημιουργήσετε στο word με 2 στήλες. Στην πρώτη στήλη θα αναγράφονται οι κοινωνικοπολιτισμικές κατηγορίες και δίπλα από κάθε κατηγορία το αντίστοιχο κατά την γνώμη σας, παράδειγμα χρήσης.

2. Τώρα θα αναζητήσετε με χρήση αστερίσκων λέξεις με α΄ και β΄ συνθετικό τη λέξη δομή, γράφοντας στο πεδίο «Αναζήτηση» το θέμα  *δομ*. Αφού αξιολογήσετε τη σημασία των συνθέτων που αναδύθηκαν, προσθέστε  κάθε λέξη  στην αντίστοιχη κατηγορία του πίνακά σας.

Β.

1. Μπαίνετε στον ηλεκτρονικό κόμβο του Κέντρου ελληνικής Γλώσσας: http://www.komvos.edu.gr/, επιλέγετε από το μενού: Γλώσσα:θεωρία-διδασκαλία→ Οδηγός→ περιεχόμενα και ανοίγετε το κείμενο Ε7 με τίτλο Η χρήση της γλώσσας στα μη γλωσσικά μαθήματα: ο λόγος των επιστημών.

 Παράλληλα από το μενού: Γλώσσα:θεωρία-διδασκαλία→ Οδηγός→ Λόγος κείμενο→Περιεχόμενα, ανοίγετε το κείμενο 1.2. με τίτλο Κείμενο και κειμενικό είδος

Με τη βοήθεια του εργαλείου της εξερεύνησης εντοπίστε στα δύο παραπάνω κείμενα πόσες φορές χρησιμοποιείται η λέξη δομή. Μελετήστε στα κείμενα το συμφραστικό περιβάλλον της λέξης και προσπαθήστε να ερμηνεύσετε τη χρήση της κάθε φορά.

-Καταγράψτε τα συμπεράσματά σας σε έναν πίνακα του word σε 2 στήλες. Στην πρώτη στήλη θα γράψετε τις φράσεις με τη λ. δομή και δίπλα τις αντίστοιχες ερμηνείες που θα δώσετε.

2. Διερευνώντας και τους υπόλοιπους τίτλους των κειμένων που περιλαμβάνονται στα περιεχόμενα, ποια πιστεύετε πως είναι η επιστήμη που σε αυτή την περίπτωση χρησιμοποιεί τον όρο δομή και ποια κατά τη γνώμη σας η σημασία του όρου σε αυτή την επιστήμη;

-Καταγράψτε τα συμπεράσματά σας σε ένα πλαισιωμένο κείμενο κάτω από τον πίνακα στο έγγραφό σας.

Γ. κοινή για ομάδες 2 και 4

1. Μπαίνετε στο σώμα κειμένων των Διδακτικών βιβλίων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και από τα αναδυόμενα αποτελέσματα για τη λ. δομή επιλέγετε το κείμενο με κωδικό P033, με τίτλο Δομή προγράμματος από το διδακτικό αντικείμενο Ανάπτυξη εφαρμογών σε Προγραμματιστικό περιβάλλον

2. Ανοίγετε ένα νέο έγγραφο word στο οποίο μεταφέρετε το παραπάνω κείμενο και μελετάτε τη δομή του.

-Χρωματίζετε τις διαρθρωτικές λέξεις και φράσεις στο εσωτερικό των παραγράφων και τις μεταβατικές λέξεις-φράσεις στη σύνδεση μεταξύ των παραγράφων. Σε κάθε λέξη ή φράση που εντοπίζετε εισάγετε σχόλιο για το είδος της σύνδεσης ή της συνοχής που διαπιστώνετε καθώς και για τις σχέσεις που δηλώνονται.

-Ποια σχέση διαπιστώνετε ανάμεσα στο περιεχόμενο του κειμένου και στη δομή του.

-Τι μπορεί να μας διδάξει ένα κείμενο που μας εξηγεί τη δομή ενός υπολογιστικού προγράμματος για τον τρόπο που οργανώνουμε προφορικά, γραπτά ή και πολυτροπικά κείμενα;

- Καταγράψτε τα συμπεράσματά σας σε ένα έντονα διακριτό πλαίσιο στο τέλος του εγγράφου σας.

- Στη συνέχεια με την τεχνική σύρε-άφησε μετακινείτε τη θέση των παραγράφων, ώστε να ανατραπεί η λογική οργάνωση του κειμένου και να χαθεί το νόημά της.

Εισάγετε τις παρατηρήσεις σας με τη μορφή σχολίων στο δεξί περιθώριο της  παραγράφου

3. Αντιγράψτε το κείμενο εκ νέου μαζί με τον υπερσύνδεσμο που οδηγεί στην πηγή προέλευσής του, σε ένα νέο έγγραφο word, το οποίο θα αποτελέσει φύλλο εργασίας για τις ομάδες 1-3 και θα το παραλάβουν μέσω του wiki από σας,  αφού προσθέσετε  κάτω από την παράγραφο δραστηριότητες που θα συντάξετε εσείς για τους συμμαθητές σας. Οι δραστηριότητες θα πρέπει να στοχεύουν στην ακριβώς αντίστροφη διαδικασία από τη δική σας, ώστε οι συμμαθητές σας να εντοπίσουν τις δομικές αδυναμίες του κειμένου, να καταγράψουν τα συμπεράσματά τους σε μορφή σχολίων, να αποκαταστήσουν τη δομή του κειμένου, επανατοποθετώντας λογικά τις παραγράφους και  αιτιολογώντας τις επιλογές τους με σχόλια και χρώματα στις λέξεις-φράσεις-οδηγούς, αφού εντοπίσουν το είδος των λογικών σχέσεων που δηλώνουν αυτές.

4. Αφού «ανεβάσετε» το κείμενο στο wiki, κατεβάστε το φύλλο με τις δικές σας δραστηριότητες που σας έχει στείλει μια από τις ομάδες 1 ή 3 και συνεργαστείτε με την ομάδα 2 για την εκτέλεση των δραστηριοτήτων στο word,αφού ενεργοποιήσετε την επιλογή «παρακολούθηση αλλαγών»

5. α. Ανοίξτε την εφαρμογή του word ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ-ΠΡΟΤΥΠΑ και επιλέξτε ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ. Δημιουργείστε ένα διάγραμμα στο οποίο θα οργανώσετε τα είδη της σύνδεσης και τους συνδέσμους και τις μεταβατικές λέξεις και φράσεις που αντιστοιχούν σε κάθε είδος. Αν η έκδοση του ofisse είναι σύγχρονη και δε βρείτε το πρότυπο, τότε δημιουργείστε ένα σχεδιάγραμμα στην εφαρμογή cacco, το οποίο θα ανεβάσετε στο ιστολόγιο.

β. Συντάξτε σε συνεργασία μεταξύ σας στο wiki, μια έκθεση αξιολόγησης στην οποία θα παρουσιάζετε τη δομή της διαδικασίας που  ακολουθήσατε  για τη διερεύνηση της ίδιας έννοιας κατά τη διάρκεια των 2 ωρών, όπου θα φαίνονται οι λογικές σχέσεις που τη διέπουν. Κατόπιν θα διατυπώσετε τις κρίσεις σας για την πορεία της διαδικασίας με βάση τα κριτήρια αυτοαξιολόγησης που συμφωνήθηκαν στην αρχή: βαθμός συνεργασίας και συμμετοχής, κοινή πορεία εργασιών, διαπροσωπικές σχέσεις της ομάδας, πιθανά προβλήματα και δυσκολίες. Το κείμενό σας θα δημοσιευτεί σε μαθητικό φόρουμ του Πανελλήνιου σχολικού δικτύου, όπου οι μαθητές διάφορων σχολείων συζητούν θέματα σχετικά με το μάθημα της νεοελληνικής γλώσσας.

Δημιουργός:

 Καλοφύρη Άρτεμις

φιλόλογος, 3ο Γυμνάσιο Μοσχάτου